yanardağ nerede ne demek?

Yanardağlar Nerede Bulunur?

Yanardağlar, genellikle Dünya'nın tektonik plakalarının sınırlarında yoğunlaşmıştır. Bu bölgelerde, plakaların hareketiyle magma yüzeye çıkarak yanardağları oluşturur. Temel olarak şu bölgelerde daha sık görülürler:

• Levha Sınırları:

  • Yakınsak Sınırlar (Convergent Boundaries): Bir levhanın diğerinin altına daldığı (subduction) bölgelerde, manto erir ve magma oluşur. Bu durum, özellikle Pasifik Okyanusu çevresindeki "Ateş Çemberi" olarak bilinen bölgede yaygındır. Örneğin, Japonya, Endonezya, ve Güney Amerika'nın batı kıyıları bu türden yanardağlara ev sahipliği yapar.
  • Iraksak Sınırlar (Divergent Boundaries): Levhaların birbirinden uzaklaştığı bölgelerde, manto yükselir ve magma oluşturur. Orta Atlantik Sırtı ve Doğu Afrika Rift Vadisi gibi yerlerde bu türden yanardağlar görülebilir.

• Sıcak Noktalar (Hotspots): Levha hareketlerinden bağımsız olarak, mantonun derinliklerinden gelen sıcak magma sütunları (mantle plumes) yüzeye çıkarak yanardağlar oluşturur. Hawaii Adaları ve İzlanda, sıcak nokta yanardağlarına örnektir.

• Okyanus Ortası Sırtları: Okyanus tabanlarında yer alan ve levhaların ayrılmasıyla oluşan bu dağ sıraları boyunca da yanardağlar bulunur.

Önemli Kavramlar:

• Tektonik Plakalar
• Magma
• Ateş Çemberi
• Sıcak Nokta